Cando os que coñecemos, e somos abundancia, o traballo musical de Xosé Quintás Canella estabamos á espera de novo material discográfico que seguise a profunda pegada deixada na cultura galega polo seu primeiro e sorprendente disco, “Porque non mundo mengou a verdade”, cheo de fermosas cancións de inspiración neotrovadoresca, gravado en compañía de Eloy Caldeiro e Ánxel Barbadillo no selo galego Abrente, e editado en 1978, hoxe convertido en “obxecto de culto”, este ourensán, de Allariz, fincado na Coruña, acaba de editar o libro “A flol dá celdeila. Un conto chinés” (Editorial Everest), ilustrado por Ánxeles Ferrer, onde crea un personaxe incapaz de pronunciar o “l”.
A chinita sérvelle para tocar o idioma, o abuso do poder e o acoso. Con humor, porque sen retranca non tería sentido. Cun prólogo moi ilustrativo sobre o autor e en contido a ler, escrito por Mero Iglesias, entrei de cheo na lectura da historia de Rosiña, a Flol dá Celdeila, unha chinesa incapaz de pronunciar o “ele” e empecei a gozar das “aventuras e desventuras” da protagonista, escritas con palabras do común, que van desgrañando episodios desta mociña chinesa estigmatizada desde meniña, pola única razón de ser diferente aos outros nenos dá súa idade.
A súa lectura pracenteira retrata, con humor retranqueiro e sentida tenrura, aspectos relacionados coa exclusión, coa marxinación, coa intolerancia e co acoso, co poder abusivo e co desarraigamento, que lle van dando forma a unha narración entrefebrada doutras tantas historias e aventuras que provoca ao longo da súa lectura un sorriso con rictus” agridoce”.
Escrito con amor e humor: “tamén é o reflexo dun idioma en exclusión, do acoso infantil e do abuso de poder porque conto a situación de China. Todo iso baixo a limitación de páxinas. Agora os libros teñen que ser pouco menos que un prospecto farmacéutico”, comenta Xosé Quintas, quen engade: “Intento escribir en galego e cunha linguaxe moi coloquial. Hai expresións que non escoitas desde hai tempo como cando lle ouvín á miña avoa dicir que a miña irmá non ía ao río porque ‘lle viu a flor dá carqueixa’.... Aquí acabou ou conto, cada pita ao seu poleiro, cada intre ao seu burato e cada moucho ao seu sono”.