O uso habitual do galego continúa perdendo peso na Comunidade, segundo os datos feitos públicos este venres polo Instituto Galego de Estatística (IGE) que certifican dous extremos: a poboación que sempre fala castelán é xa maioritaria e un terzo de nenos de máis de 5 anos saben falar "pouco ou nada" na lingua cooficial.
En concreto, o estudo que publica o IGE certifica que son xa máis os cidadáns que residen en Galicia fálanos sempre en castelán --un 29,66%-- que os que utilizan a lingua cooficial no seu día a día de forma continua --24,37%--.
As cifras derivan da actualización que realiza este 11 de outubro o instituto demoscópico do módulo específico de coñecemento e uso do galego da súa enquisa estrutural a fogares (unha información realizada a partir de case 10.000 enquisas).
En 2018, cando se publicou o último informe deste tipo, a situación idiomática aínda era inversa: a poboación que falaba sempre en galego na Comunidade situábase por encima do 30% e a porcentaxe de quen o facían sempre en castelán estaba nun 24,40%.
En clave de futuro, a suma dos que falan "sempre" en galego e "máis galego que castelán" baixa en termos xerais, pero sobre todo na poboación de menor idade, pero tamén é significativo o dato no que respecta ao coñecemento nas xeracións máis novas.
Así, no apartado relativo a saber falar o idioma, o 32,44% de nenos de entre 5 e 14 anos (o 32,44%) sabe falar "pouco ou nada" en galego. O contrapunto está nos maiores de 64 anos: un 16,6% recoñecen saber "pouco ou nada", pero máis do 50% afirma dominar o idioma moito.
Un dato que Mesa pola Normalización Lingüística reivindicou como "positivo, entre comiñas", é a porcentaxe de galegos que escribe sempre en galego, que "resiste" e mantense nun 38,62%.
"Demostra unha vontade por reverter a situación da lingua; é un acto consciente, que require reflexión", explicou Marcos Maceira, presidente da organización.
Doutra banda, o informe apunta tamén que o 38,42% da poboación de Galicia que ten fillos ou fillas fálalles en galego sempre, o 35,49% sempre en castelán, o 13,75% máis castelán que galego e o 10,49% máis galego que castelán.
Dentro do ámbito social, o uso exclusivo do galego está máis estendido nas relacións entre amigos. O 28,43% da poboación de Galicia habitualmente fala sempre en galego cos amigos.
Con todo, o 39,65% comunícase co profesorado dos seus fillos e fillas exclusivamente en castelán e o 35,97% sempre utiliza este idioma cos especialistas sanitarios.
No referente ao ámbito laboral, o 22,41% das persoas ocupadas de Galicia fala sempre en galego cos compañeiros e coas compañeiras de traballo e o 21,53% utiliza máis galego que castelán. A porcentaxe das persoas que falan sempre en galego ou máis galego que castelán cos seus superiores sitúase no 39,11%.
Segundo despréndese da enquisa, o 18,57% da poboación galega de 16 ou máis anos ve a televisión sempre en galego ou máis en galego que en castelán, aínda que hai un 34,41% que sempre a ve en castelán.
O uso do galego está menos estendido noutros medios de comunicación. O 55,38% dos residentes en Galicia de 16 ou máis anos sempre le a prensa en castelán e o 56,42% só le libros en castelán.
Tamén o castelán é a lingua máis empregada no emprego das redes sociais e de internet: o 57,45% navega pola rede sempre neste idioma; o 60,26% emprégao sempre nas redes sociais; o 68,06% só ve contidos audiovisuais en castelán; este é o único idioma empregado polo 74,85% das persoais enquisadas para o uso da banca electrónica e do 62,60% das persoas nas súas comuninaciones electrónicas coa administración.
Outro dos aspectos que analiza o IGE é a propia percepción da poboación respecto da situación dos idiomas.
O 33,47% da poboación galega de 16 ou máis anos considera que na actualidade fálase pouco ou nada o galego. Esta porcentaxe é maior na provincia de Pontevedra, onde alcanza un 39,15%.
No outro extremo atópase a provincia de Lugo, onde a porcentaxe baixa até o 22,75%.
Por outra banda, o 25,87% da poboación galega considera que na actualidade fálase máis galego que fai cinco anos, mentres que para o 49,02% a percepción do uso do galego non variou neste intervalo de tempo. O 25,12% restante cre que se fala menos galego que no ano 2018.
Relacionado con isto, destaca que, do sete cidades galegas, a capital de Galicia é onde máis poboación asegura falar en galego sempre, un 22,82%, fronte a Vigo, onde esa porcentaxe é do 3,91%.
A cidade galega onde, en termos xerais, fálase máis galego que castelán é Ourense -- así o asegura un 29,66% da súa poboación --, fronte ao 6,56% de Ferrol.
Precisamente esta cidade é onde máis xente fala en castelán sempre, un 61,78% dos seus habitantes.